ÖZ

Gelişen ve ihtiyaçları fazlasıyla artan Dünya’nın bu talebe yetişebilmesi için ucuz ve kolay işlenebilir hammadde arayışı bizi tehlikeli mallar ve maddeler ile muhatap etmiştir. Özellikle yapı ve inşaat alanında görülen bu arz-talep ilişkisinin dengelenmesi için yoğun çalışmalar yapılmıştır. Bu sebeple ADR(Tehlikeli Malların Karayolu ile Taşımacılığına İlişkin Avrupa Anlaşması )’ye göre TMGD(Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanlığı) hizmetlerinin daha da önem kazandığı, yetki ve sınırlarının arttırılması gerektiği görülmüştür. Ayrıca İsg(İş Sağlığı ve Güvenliği), Çevre ve Tmgd hizmetlerinin bir vücudun parçası gibi beraber ve koordineli çalışması gerekmektedir.

Giriş

Bu çalışmada, ilk olarak günümüz Türkiye’sinde inşaat ve yapı sektöründe kullanılan tehlikeli maddelerin ufak bir derlenmesi, ADR’ye göre sınıflandırılması, riskleri, çalışanların sağlığına etkileri, hangi ürünlerde kullanıldığı ve alınması gereken önlemler hakkında genel bir tablo çıkarılmıştır.

Daha önce yapı sektöründe tehlikeli maddeler ile alakalı çalışma, özellikle ülkemizde çok kısıtlı ve belli bir alana yönelik yapılmıştır. Amerika, Avrupa, Avrupa özelinde Fransa ve Portekiz yapı sektöründe kullanılan tehlikeli maddelere yönelik istatistiki çalışmalar yapmışlardır ve bu konuyu ciddiye almaya başlamışlardır.  Yakın zamanda belli bir standart ve yönetmeliğe uygun hale getirmeleri beklenmektedir. Bu sebeple Türkiye’de de ileride bu alana yönelik ciddi çalışmalar yapılacağı düşünülmektedir ve bu çalışma ufak bir önayak olacaktır.

ABD’de 1976’da Zehirli Maddeler Kontrol Yasası (TSCA), Çevre Koruma Ajansı(EPA) düzenlemeleri uyarınca belgelenme zorunluluğu getirilmiştir. O zamandan beridir aşağıda belirttiğimiz maddelerin birçoğunu yasaklatmaya veya kontrollü kullanıma ve taşıtmaya çalıştı. 80 binden fazla ürüne hammadde olan aşağıdaki tehlikeli maddeler hala tam anlamıyla bir kontrole tabi değildir.

A. YAPI SEKTÖRÜNDE KULLANILAN TEHLİKELİ HAM MADDELER

1. Aromatik Hidrokarbonlar

Çok geniş bir alanda kullanılan aromatik hidrokarbonlar ilk bulunanları kokulu olduğu için hidrokarbonlara aromatik hidrokarbonlar denilmiştir. Daha sonradan kokusuz olanları da bulunmuştur. Aromatik hidrokarbonların birçoğu yapay yollarla elde edilebilir. Un numara ataması 3295 olarak yapılmaktadır. Sınıf 3 riski taşımaktadırlar.

Yapı sektöründe yapıştırıcılar, boyalar, reçineler ve asfaltta kullanılmaktadırlar.

Sağlık üzerinde etkileri; göz, burun ve boğazda tahriş, baş ağrıları, yorgunluk, halsizlik, denge bozukluğu, sersemlik ve sinir sistemine ciddi zararlar verebilir.

2. Aldehitler

Bir gaz türü olan aldehitlerin Un numara ataması 1988 veya 1989 olarak yapılmaktadır. Sınıf 2, sınıf 3 ve sınıf 6.1 risklerini taşımaktadırlar. Çok tehlikeli maddeler olan uçucu organik bileşik(VOC) sınıfına girerler. Uçucu organik bileşikler başlı başına ayrı bir çalışma konusu olduğu için bu konuda detaya girmeyeceğiz.

Yapı sektöründe orta yoğunluklu lif levhalarda, yağ giderici levhalarda binaların yalıtımında kullanılan cam yünü ve taş yünlerinde bulunmaktadırlar.

Sağlık üzerinde etkileri; solunması halinde gözde ve solunum yollarında ciddi hasarlara yol açar. Solunması halinde solunum yolunda aşınma, öksürük, baş ağrısı, vertigo, nefes darlığı ve akciğerde ödem gibi rahatsızlıklara sebebiyet verir. Göz ile temas halinde kalıcı körlük, cilt ile teması halinde ise ciddi yanıklara sebebiyet verebilir. Ayrıca dünya üzerinde astım artışının ana tetikleyicisi olarak anılmaktadır.

       2.1 Formaldehit

Aldehit alt başlığı içerisinde özellikle formaldehiti incelemek gerekir. Formaldehit, Dünya Sağlık Örgütü’ne (WHO) göre bilinen bir kanserojendir. ADR açısından un numara ataması 2209’dur. Sınıf 8 riski taşımaktadır.

Yapı sektöründe formaldehit, kontrplak ve halı imalatında kullanılan polimerlerin yanı sıra kâğıt ürünleri ve poliüretan köpük yalıtım imalatında önemli reçinelerde bulunur.

Mukoza zarlarını, burnunuzun içindeki ince dokuyu ve diğer solunum yollarını ve bağırsağınızın içini tahriş edicidir. Uzun süreli maruz kalma astım benzeri solunum problemlerine ve dermatit ve kaşıntı gibi cilt tahrişine neden olabilir.

3. Diizosiyanatlar

Ham maddesi petrol olan aromatik diizosiyanatlar toluen diizosiyanatlar (TDI) ve metilendifendil diizosiyanat (MDI) olmak üzere kendi içinde 2 ana başlığa ayrılır. Un numara ataması 2478 veya 3080 olarak yapılmaktadır. Sınıf 3 ve sınıf 6.1 risklerini taşımaktadır.

Yapı sektöründe katı ve esnek köpükler, kaplamalar, yapışkanlar, sızdırmazlık maddeleri, rutubet giderici kaplama malzemeleri, yapıştırıcılar, ahşap ve beton üzerinde ve zeminlerde dolgu malzemesi olarak kullanılmaktadır. ABD Enerji Bakanlığı’na (DOE) göre, tipik bir ABD evinde enerji kullanımının yaklaşık % 56’sını ısıtma ve soğutma oluşturuyor ve bu çoğu ev için enerji harcamalarının en büyük kısmı. Artan enerji maliyetlerinden dolayı evler ve binalarda daha verimli enerji elde etmek için giderek daha fazla ilgi var. Metilenilenfenil diizosiyanat (MDI), konut ve ticaret binalarında kullanılan katı poliüretan, sprey poliüretan köpük ve poli-izo (PIR) köpük izolasyonunu yapmak için kullanılır.

Sağlık üzerinde etkileri; göz, burun ve boğazda tahriş, çok düşük maruziyetlerde bile astım ve diğer alerjik reaksiyonlara yol açabilmekle beraber aslında bu kimyasalların mesleki risk ve tehlikeleri, üretimin bir yan ürünü olarak ortaya çıkan buharı veya sıvı formunda onunla temas eden kişilerle sınırlıdır. Gerçek kimyasal inşaat işçileri için doğrudan bir risk oluşturmaz, ancak etkilenebilirler, çünkü poliüretan köpük yapı yalıtımı, boyalar ve kaplamalar ve diğer ürünler EPA(Çevre Koruma Örgütü) incelemesinden sonra büyük olasılıkla ağır bir şekilde düzenlenir veya ortadan kaldırılır. 

4. Glikol Eterler

Glikol, eter tipi organik solventtir. Hafif kokulu, yüksek kaynama seviyesinde, az uçucu bir çözücüdür. Un numara ataması 1177 ve 1178 olarak yapılmaktadır. Sınıf 3 riski taşımaktadır.

Yapı sektöründe yaygın olarak boya, kaplama malzemeleri ile cilalarda kullanılmaktadır.

Sağlık üzerindeki etkileri; aşırı maruziyeti anemiye, çalışırken baş dönmesi, sersemlik, denge kaybı, uyuşukluk ve göz, burun veya ciltte aşırı duyarlılığa sebebiyet vermektedir. Diğer etkileri arasında bulantı, kusma, titreme, iştah kaybı, kilo kaybı ve kişilik değişikliğine sebep olmaktadır. Çalışanlarlarda sperm eksikliğine sebep olduğuna dair çalışmalar mevcuttur.

5. İspirto

Etil alkolün, halk dilindeki adı ile ispirtonun birçok tanımı vardır ama kısaca etanol çözeltilerinin ticari ismi olarak tanımlanabilir. Esasında renksiz ve şeffaf bir sıvıdır fakat güvenlik amaçlı renklendirilir. İçeriğinde yüksek miktarda etil alkol, az miktarda metil alkol ve renklendirici bulunur. Kimyasal olarak C2H5OH formülüyle ifade edilir. ADR’ye göre tehlikeli madde olan ispirtolar 4’e ayrılır. Un numara ataması beyaz ispirto 1300, mavi ispirto 1986-1987, petrol ispirtosu 1268 olarak yapılmaktadır. Sınıf 3 riski taşımaktadır.

Yapı sektöründe yaygın olarak kaplama ve boya solventi olarak; çimento, astar boya, boya ve mürekkep üretiminde uygulama bulmaktadır. İspirto; özütleme çözeltisi, temizleyici solvent, yağ giderici solvent ve solvent olarak aerosollerde, ahşap koruyucularda, verniklerde, cilalarda ve asfalt ürünlerinde kullanılır.

Sağlık üzerinde etkileri; yüksek maruziyetlerde solunum problemleri, göz irritasyonu, baş ağrısı, sarhoşluk hissi, baş dönmesi ve yorgunluk semptomlarını gösterir.

6. Asbest

Bu son derece tehlikeli madde olduğu keşfedilen ve kronik obstrüktif akciğer hastalığına ve akciğer kanserine neden olan 1960’lara kadar popüler bir yapı malzemesiydi. Bununla birlikte, malzeme milyonlarca çatıya doğru özgürce yol almaya devam etti – 1983’e kadar İzlanda her türlü asbesti yasaklayan ilk ülke oldu. O zamandan beri onlarca ülke asbest yasadışı ilan etmesine rağmen, Kenya da dahil olmak üzere çoğu ülke , ithalatı olmasına rağmen henüz materyali yasaklamamıştır ve üretim çoğu bölgede düzenlenmiştir.

EPA da, 1989’da tehlikeli madde olan asbest’e yasak koymaya çalıştı, ancak 1991 yılında temyiz mahkemesinde yasağın devrilmesi, EPA’nın TSCA tarafından maddenin sağlık veya çevre için makul olmayan bir risk oluşturduğunun gerektirdiği bilimsel kanıt yükünü karşılamadığına hükmetti. ABD’de her yıl yaklaşık 15.000 kişi asbest kaynaklı hastalıktan ölmektedir. Bu yasak devrildiğinde, EPA bir daha bu tehlikeli maddeyi yasaklama girişiminde bulunmadı. Asbest ADR açısından un numara ataması Amfibol 2212, Krizotil 2590 olarak yapılabilir. Sınıf 9 riski taşımaktadır.

Yapı sektöründe modern yapı malzemelerinde nadiren bulunmasına rağmen, malzeme hala boru kaplamaları, döşeme, yanmaz yalıtım ve diğer inşaat malzemeleri arasında birçok yapıştırıcıda bulunabilir. Aynı zamanda asbest lifleri ortak bileşik, yer seramiği ve çimento levha borularında kullanılır.

Sağlık açısından asbest maruziyeti, yukarıda belirtildiği gibi akciğer kanserine sebebiyet verebilir. Mezotelyoma’ya yakalanırlar ve genellikle ölümcül bir akciğer kanseri türüdür.

7. Alev Geciktiriciler

Alev geciktiriciler, koruyucu bir film oluşturarak veya yangın çıkması durumunda yanmayı destekleyen kimyasal reaksiyonları engelleyerek alevlerin yayılmasını yavaşlatmak veya durdurmak için imalat sırasında kullanılan malzemelerdir. Halojenli alev geciktiriciler, potansiyel olarak zararlı başka bir madde olan PCB’lerle ilgilidir. Çok fazla alev geciktirici çeşidi bulunmaktadır. En yaygın kullanılanı Çinko Borattır(antimon oksit). ADR açısından bu tehlikeli maddeler için çok fazla un numara ataması ve tehlike sınıfı belirlenebilir. Bu sebeple herhangi bir un ve sınıf etiketi belirtilmemiştir.

Yapı sektöründe Isı yalıtım levhalarında, iç son kat boya, çatı malzemelerinde ve özellikle ahşap malzemelerin birçoğunda kullanılır.

Sağlık üzerinde etkileri ise; Isıtıldığında, bu geciktiriciler, daha sonra tozla karışan ve yutma veya soluma yoluyla vücuda giren toksik maddelere gaz halinde ayrışırlar. Endokrin bozulmalarına özellikle tiroidin bozulmasına, fetüs ve çocuklarda olumsuz gelişimsel sorunlara, immünotoksisiteye, kansere ve üreme sorunlarına, doğum kusurlarına, çocuklarda gelişim sorunlarına neden olabilirler.

8. Silisyum Dioksit

Oksijen ve silisyum içeren kimyasal bileşiğe silisyum dioksit denir. Silisyumun diğer türevlerinin ADR’ye göre ataması bulunmasına rağmen silisyum dioksit için ADR hükümleri bulunamamıştır. Bu sebeple ADR hükümlerine tabi değildir. Tabikide bu durum tehlikeli madde olduğu gerçeğini değiştirmemektedir.

Yapı sektöründe silisyum dioksit diğer adıyla silika tuğla, cam, taş, kum, fayans ve betonun bileşenlerinde bulunur. Kimyasal, kesme, giyinme, taşlama veya kumlama veya betonu serbest bırakan inşaat veya yıkımda kullanılıp toz şeklinde olduğu için soluma yoluyla vücutta emilir. Genel olarak koyulaştırma ve kuvvetlendirme için kullanılır.

Silika tozu solunduğunda, akciğerlerin derinliklerine gidebilir ve silikoz ve akciğer kanseri dâhil olmak üzere devre dışı veya ölümcül akciğer sorunlarına neden olabilir. Ayrıca böbrek kanserine neden olabilir.

9. Kurşun

Kurşun bilinen en eski metallerdendir. İşlenmesi kolay olması sebebiyle çok tercih edilmiştir. Ağır bir metaldir. ADR numara ataması alaşımlarına göre değişiklik göstermektedir. Genel olarak Sınıf 5.1, 6.1, 8 riskleri taşımaktadır.

Kurşun eskilerde zehirleme suikastlarında kullanılmıştır. Günümüzde ise mermi yapımında kullanılır. Türkiye toplumunda da batıl inançlardan biri olan kurşun döktürmekte kullanılmaktadır. Ayrıca kurşun dökme sırasında ortaya çıkan buharın zehirlenmelere yol açabildiği belirtiliyor. Kurşun Romalılarda ise şarap yapmak için kullanılan üzümleri kurşun tencerelerde kaynatmaları sebebiyle kurşuna maruz kalarak ölen ve zehirlenen birçok Romalı olduğu tahmin edilmektedir.

Yapı sektöründe ise ses yalıtımında, çatı malzemeleri, boyalar, sıhhi tesisat borularında, birçok nükleer santralde radyasyon engelleyici olarak kullanılmaktadır.

Sağlık üzerinde etkileri ise; kurşun ile yakın temas kan bozukluklarına, beyin hasarlarına, körlüğe, üreme hücrelerinde sorunlara, böbreklere, kemik ve yumuşak dokularda birikmesi ve hızla emilmesi sebebiyle sinir sistemini edici etkilere sebep olmaktadır.

10. Kreozot-Arsenik

Kreozot çeşitli katranların damıtılmasıyla elde edilir ve halk dilindeki adı katran ruhudur. ADR numara ataması 4 farklı kreozot olarak değişmektedir. Odun katranı kreozotu un ataması 3082 sınıf 9 riski, kömür katranı kreozotu un numara ataması 1136 sınıf 3 riski, petrol katranı kreozotu ve su gazı katran kreozotu un numara ataması 1999 ve sınıf 3 riski taşımaktadır. Kömür katranı kreozotu doğrudan kansere neden olmasına karşın en yaygın kullanılan ancak en zehirli olanıdır.

Arsenikler ise zehirler arasında kötü ünü bakımından ilk sıraya oturmaktadır. Arsenik tehlikeli maddesi aslında tek başına ayrı bir başlık altında incelenmesi gerekmektedir ama makalemizde kreozotlar ile beraber kullanıldığı için aynı başlık altında incelendi. ADR un numara ataması olarak çok fazla çeşit mevcuttur ama genel olarak sınıf 3 ve 6.1 riski taşımaktadır.

Yapı sektöründe kreozotlar ahşaba çürümeyi önlemek için koruyucu olarak uygulanır. Ahşabı korumak ve ömrünü uzatmak için çeşitli tedaviler uygulanır. Ahşap işlemede kullanılan kimyasalların çoğu suda çözünür. Çok az miktarda da cam işlerinde kullanılmaktadır. Arsenikler de böcek saldırılarını önlemek için ahşap tedavisinde kullanılır. Arseniğin eser miktarları insanlar dâhil farklı türlerde bir diyet elemanı olarak gerekli olmakla birlikte, kirlenmiş yer içme suyundan gerekli miktarlardan daha fazla olması karın ağrısı, kusma ve kanlı ishale yol açan zehirlenmelere neden olabilir.

Sağlık üzerinde etkileri; büyük miktarlarda maruz kalınması halinde böbrekler, sinir sistemi, karaciğer, bağışıklık sistemi üzerinde zararlı etkilere neden olabilir. Uzun süreli etkiler arasında kalp hastalığı, koyu ve koyulaşan cilt, uyuşma ve akciğer, cilt, sindirim sistemi, karaciğer, idrar yolları, böbrek, lenf ve kan sistemi kanseri bulunur.

11. Kadmiyum-Krom-Kobalt-Antimon

Kadmiyum, krom, kobalt, antimon elementleri birbirlerine yakın alanlarda kullanılmaktadır. Antimon, genelde antimon troksit olarak kullanılmaktadır. ADR un numara ataması olarak; Kadmiyum un2570 sınıf 6.1 riski, Krom’un çok fazla çeşidi olmasıyla beraber sınıf olarak 5.1, 8 riski, toz Kobalt Naftenantlar un2001 sınıf 4.1, çökelmiş kobalt rezinat un1318 sınıf 4.1, Antimon Trioksit Arsenik Trioksit un1561 sınıf 6.1, Fosfor Trioksit un2578 sınıf 8, Klorosülfinik Asit un1754 sınıf 8, Krom Trioksit susuz un1463 sınıf 5.1 , Nitrojen Trioksit un 2421 sınıf 2 , Sülfür Trioksit stabilize un1829 sınıf 8 olarak atanmaktadır.

Bu maddeler korozyona dayanıklı kaplama olarak diğer çeliklerde, özellikle paslanmaz çelikte yaygın olarak kullanılmaktadır. Bileşikleri, kırmızı, sarı ve turuncu pigmentlerde mevcut oldukları için plastiği stabilize etmek ve camı renklendirmek için de kullanılmıştır.  Alaşım olarak seramik ve cam boyamasında renk verici pigment olarak kullanılmaktadır.

Sağlık üzerinde etkileri ise; Kadmiyum dumanları, yüksek oranda çözünür bileşikler veya ince toz, akciğer ödemine (hava boşluklarında sıvı birikmesi ve akciğerlerdeki doku), akciğer dokusunun iltihabı ve ölüme neden olabilir. Kadmiyum yüksek düzeyde maruz kalma prostat, meme ve akciğer kanserine sebep olmaktadır. Ayrıca kobalt parçacıklarının solunması solunum hassasiyeti, astım, nefes darlığı ve solunum fonksiyonlarının azalması gibi akciğer hastalıklarına neden olabiliyor; deriyle temas etmesi halinde ise ciddi cilt hastalıkları kaçınılmaz hale geliyor. Krom küçük miktarlarda bile cilt yanıklarına, zatürreye, doğum sırasındaki komplikasyonlara ve mide kanserine neden olabilir.

12. Polivinil Klorürler

Polivinil klorürler genellikle kısaltılmış olarak PVC olarak adlandırılırlar. Esnek ve ucuz olması sebebiyle çok fazla tercih edilirler. Polivinil klorürler ADR’de ambalaj olarak kullanılmaktadır. ADR açısından risk teşkil etmemektedir.

Yapı sektöründe pencere profilleri, pis su boruları, basınçlı temiz su boruları, sert profiller, cephe kaplama, kablo kanalları, boru bağlantı parçaları, levha yer döşemesi, Kenar Bandı kablo kılıfları, esnek ve yumuşak filmler, sanayi hortumları, su geçirmez membranlarda kullanılmaktadır. Ayrıca Ofisler, evler, hastaneler, oteller ve okullar gibi birçok iç mekânda ucuz ve yaygın olan vinil karolar olarak döşeme, duvar kaplaması ve tavan malzemelerinde de kullanılır.

Sağlık üzerinde etkileri; PVC’ler insan hormonlarının üretimine ve normal aktivitesine müdahale eden ederler, bu nedenle tiroid, pankreas, adrenal, hipofiz ve üreme bezlerinin işlevlerini etkiler. Ayrıca kanserojen olarak sınıflandırılırlar ve kanser, karaciğer fonksiyon bozukluğu, görme yetmezliği, doğum kusurları, kronik bronşit, astım ve genetik mutasyonlara yol açabilirler.

13. Radon(222Ra) ve Radyum(226Ra)

Radyum, uranyumdan çok daha radyoaktif bir maddedir ve uranyumdan elde edilir. Radyumu karı-koca olan, Fransız Pierre Curie ve Polonya asıllı Marie Curie keşfetmişlerdir. Radyum 1960 yılların sonuna kadar ışıklı boya adıyla boyalarda kullanıldı. Zararlarının tespit edilmesinden sonra yasaklanmıştır.

Sigaradan sonra en önemli ikinci akciğer kanseri nedeni olarak kabul edilen radon, renksiz ve kokusuz radyoaktif bir gazdır. Radon, ilk olarak radyumun bozunmuş izotoplarından oluşan radyoaktif bir gaz olarak keşfedildi. Bütün yapı malzemeleri doğal radyonükleitler içerir. Granit, magmatik bir kayaçtır ve uranyum, radyum, toryum ve potasyum gibi radyonükleitleri içerir. Radon gazını doğal kaynaklardan yayan bir unsur de granit taşlarıdır. Toprakta, kayalarda ve sulardaki uranyumdan köken alır. Topraktaki radon, yukarı doğru hareket eder ve evlerin tabanlarındaki ya da duvarlarındaki çatlaklardan ve boşluklardan içeri sızar.

Özellikle bodrum katlarda ve madenlerde radon gazı yoğun olarak birikebilir. Daha az düzeyde olmak üzere, radon evlere, kullanılan kuyu suyu ile de girebilir. Radon gazı, başlıca zararlı etkilerini solunduğu zaman gösterir; radon içeren suyu içmekle mide kanseri olma olasılığı, radonu soluyarak akciğer kanseri olma olasılığına göre çok azdır. Ancak, sudaki radon, duş yaparken havaya karışabilir ve solunabilir. Radon konumuz ile doğrudan alakalı olmamasına rağmen yapı sektöründe doğru önlemler alınırsa Radondan daha az etkilenmiş olunacaktır.

B. YAPI SEKTÖRÜNDE KULLANILAN TEHLİKELİ MALZEMELER

Aşağıda yapı sektöründe kullanılan ve ADR’ye göre tehlikeli olan mallara bazı örnekler verilmiştir. Bu mallar taşıma yolu ile şantiyelere ve çalışma alanlarına taşınmaktadır. Çıkışları da aynı şekilde yapılmaktadır. Görüldüğü üzere hemen hemen bütün sınıf riskleri ile alakalı taşıma ve kullanım mevcuttur.

TEHLİKELİ MADDE	UN NUMARASI	RİSK ETİKETİ
Ahşap koruyucuları	1306	3
Benzin	1203	3
Boya	1263	3
Boya inceltici	1263	3
Boya zehirli	3143	6.1
Boya aşındırıcı	3143	8
Demir talaşı	2793	4.2
Doğal kauçuk	1287	3
Plastik kalıp	3314	9
Yapıştırıcılar	1133	3
Çevreye zararlı madde, katı	3077	9
Çevreye zararlı madde, sıvı	3082	9
1,2-Epoksi-3-Etoksipropan 1-Bromo-2,3-epoksipropan 2,3-Epoksi-1-propanal Epoksietan	2752 2558 2622 1040	3 6.1 3 2
Kapsül düzenekleri, Elektrikli olmayan Patlatma için	0360	1

SONUÇ

Sonuç olarak kontrolsüz nüfus artışları, ekonomik ve işlenmesi kolay hammadde arayışı bizim tehlikeli maddeler ile temasımızı daha çok arttırmıştır. Fakat bu kontrolsüz ve düzensiz kullanım bize zarar vermekte ve vermeye devam etmektedir. Şunu da unutmamak gerekir ki sürekli gelişen bilimsel bilgilere dayanarak, tehlikeli inşaat malzemeleri listesi periyodik olarak değişmektedir ve hakkında çalışmalar gün geçtikçe artmaktadır. Tabiki tehlikeli malların tamamen yasaklanıp sadece zararsız maddeler kullanılması temennimizdir. Lakin gelişen ve ihtiyaçları yoğun bir şekilde artan günümüzde bunu yapmak pek mümkün değildir. Bu sebeple bunların bir tabana oturtulması ve kontrollerinin sıkı yapılıp suistimale kapı aralanmaması gerekir.

Özelde yapı sektöründe çalışanlara tehlikeli maddelerin neler olduğu, alınması gereken önlemler, koruyucu donanım ve ekipmanlar, sağlık üzerindeki etkileri, sonuçları, taşıma prosedürleri, alırken, boşaltırken, yüklerken ve paketlerken gibi birçok konuda temel bilgilendirme yapılması ve sürecin bir yetkili tarafından doğru bir şekilde yönetilmesi gerekmektedir.

TMGD (Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanlığı) hizmetlerinin sadece taşıma olarak sınırlandırılmasının doğru olmadığı açık bir şekilde anlaşılmıştır.  Özellikle İsg, Çevre ve Tmgd hizmetlerinin bir vücudun parçası gibi beraber ve koordineli çalışması gerekmektedir. Gerektiğinde ortak kesişim kümeleri bulunmalı ve kesişim kümelerinin içinde fikir alışverişine gidilip sağlıklı ve güvenli bir çalışma ortamı oluşturulmalıdır.

HAZIRLAYAN;

Üsame ÇETİNKAYA, İnşaat Mühendisi

Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanı

 

Ulaştırma ve Altyapı bakanlığının Ulaştırma Hizmetleri Düzenleme Genel Müdürlüğü‘nün Yetkliendirilmiş Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanlığı Kuruluşu (TMGD-K) olarak inşaat ve yapı sektöründe uzman ve tecrübeli danışmanlarımızla işletmenize detaylı ve teknolojik çözümler sunarak avantajlı duruma gelmenize yardımcı oluyoruz. İhtiyacınız olan Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmalığı (TMGD) hizmetini size en iyi ve hızlı şekilde veriyoruz. Daha detaylı bilgi almak isterseniz bizimle iletişime geçebilirsiniz.

Tehlikeli Madde Faaliyet Belgesi (TMFB) başvurularınızda beyan edilmesi zorunlu olan TMFB (EK-3) raporunu işletmeniz için, alanında uzman danışmanlarımızla hatasız ve eksiksiz olarak hazırlayabiliriz.

 

Kaynaklar

https://www.whirlwindsteel.com/blog/5-most-toxic-and-hazardous-construction-chemicals

https://www.constructionkenya.com/4426/dangerous-materials-construction/

https://blog.restek.com/release-of-dangerous-substances-from-construction-products-the-difficulty-of-harmonizing-methods-in-europe/

https://www.huffpost.com/entry/building-materials-asthma_n_4427243

https://www.benchmarkenvironmental.com/types-of-toxic-substances-in-building-materials/

https://www.researchgate.net/publication/325156224_Evaluation_of_the_impact_of_construction_products_on_the_environment_by_leaching_of_possibly_hazardous_substances