Tehlikeli Madde Sınıfları ve Yapılması Gerekenler
ADR, Karayolu ile tehlikeli madde taşımacılığı ile ilgili uygulanan bir Avrupa anlaşmasıdır. TSK ve Emniyet Müdürlüklerine bağlı bulunan ve içerisinde tehlikeli madde taşıyan araçlar ve savaş bölgesinden geçen araçları kapsamamaktadır. Ayrıca, uluslararası antlaşmalar kapsamı içinde taşımacılık yapan kuruluşlar da bu kapsamda yer almamaktadır. Tehlikeli maddelerin üretiminden son kullanıcıya ulaşmasına kadar olan süreçler uluslararası mevzuatlarla denetlenmektedir.
Tehlikeli madde sınıfları, Birleşmiş Milletler Uzmanlar Komitesi tarafından dokuz sınıfa ayrılmaktadır.
Tehlikeli Madde Sınıfları
1. Patlayıcı Maddeler: Personel sahasında uzakta ve güvenli bir depoda bulunmalıdır. Dinamit, sis bombası…
2. Gazlar: Her türlü ısı kaynağından ve insan sahasından uzakta istiflenmelidir. Asetilen, etan, etilen, hidrojen gazı, amonyak, karbon monoksit…
3. Yanıcı Sıvı Maddeler: Açık bir alanda istiflenmesi doğru olacaktır. Benzin, mazot…
4.1. Yanıcı Katı Maddeler: Yaşam alanında uzakta bulunmalı ve açık alanda istiflenmelidir. Naftalin, kuru lifler, kırmızı fosfor…
4.2. Kendi Kendine Yanan Maddeler: Havalandırılması çok iyi yapılmış bir yerde istiflenmelidir. Kuru ot, mangal kömürü…
4.3. Su ile temas halinde tehlikeli gazlar çıkaran maddeler: İyi havalandırılmış kuru yerlerde saklanmalıdır. Baryum, karpit, magnezyum…
5.1. Yakıcı (oksitleyici) Maddeler: Yanıcı bütün maddelerden uzakta bulunmalıdır. Nitrat, suni gübre…
5.2. Organik Peroksitler: Açık bir alanda, kuru ve serin bir yerde tutulmalıdır. Yanıcı olabileceği gibi patlayıcı da olabilirler.
6.1. Zehirli Maddeler: İnsan vücuduna ağız yoluyla girer ve ölüme sebep olur. Cıva, nikotin, siyanür…
6.2. Bulaşıcı Maddeler: Bu tür maddeler içerisinde mikrop barındırdığı için yaşam alanlarında uzak tutulmalıdır. Hayvan derileri, sıkıştırılmış et atıkları…
7. Radyoaktif Maddeler: Bu maddeler özel kaplar içinde ve hasarsız nakledilmelidir.
8. Aşındırıcı Maddeler: Belirli bir süre temas halinde insan derisine ciddi hasarlar vermektedir. Sülfürik asit, sodyum hidroksit…
9. Farklı Tehlikeleri olan Madde ve Nesneler: Diğer tehlike sınıflarından farkı yüksek ısıda taşınmasıdır. Bu nedenle diğer sınıflarla birlikte ambalajlanmaz.
Bu maddeler, kimyasal ve/veya fiziksel olmalarından dolayı taşıma, yükleme ve boşaltma alanında bulunan insanlar için birtakım riskler teşkil etmektedir.
Taşımacılık, lojistik sektöründe büyük önem arz ettiği gibi, tehlikeli maddelerin taşınması ise bu sektörde çok daha fazla önemli olup, bu konuda gerekli hassasiyetler gösterilmelidir. Özellikle araç sürücülerinin bu konuda daha duyarlı olması gerekmektedir. Dolu bir tankerle veya tankerin içi henüz temizlenmemiş ise hız sınırı en fazla 60 olmalıdır. Araç boş ve temizlenmiş ise hızı en fazla 90 olmalıdır. Araç sürücülerinin bütün belgeleri (taşıma evrakı, SRC-5 belgesi, yazılı talimat, ADR uygunluk belgesi vb..) eksiksiz olmalıdır. Araç sürücüsünün SRC-5 belgesinin arka yüzünde hangi maddelerin taşıma izni varsa o maddeleri taşımalıdır. Ayrıca, sürücü olumsuz herhangi bir durumda gerekli donanıma sahip olmalıdır. Araç sürücülerinin gerekli donanıma sahip olabilmesi için de iyi bir eğitim alması gerekmektedir.
#ADR, #TMGD, #SRC5, #TehlikeliMaddeSınıfları
