Tehlikeli Kimyasalların Risklerine Dur Diyelim
Günümüzde hayatımızın her alanında olan kimyasallar, bir yandan hayatı kolaylaştırırken bir yandan da insan ve çevre sağlığı açısından en önemli tehditlerden birini oluşturmaktadır. Sanayileşme ve hızlı kentleşme sayesinde hayatımıza daha çok giren kimyasallar, toplumların kimyasal maddeye maruz kalma riskini arttırarak, sağlık açısından önemli bir tehdit haline gelmiştir.
Zararlı kimyasallara maruz kalmanın çevre ve insan sağlığı açısından ne kadar önemli sorunlara yol açıtığı bilinmektedir. Ancak tedbirsizlik ve ihmaller nedeni ile her geçen gün kimyasal maddeden kaynaklı zehirlenme haberlerini daha sık duyar hale geldik.Örneğin Ankara’da bir kimyasal madde deposunda görevli iki kişi zehirlenerek hayatını kaybetti. Depoda, içerisinde boya sökümünde kullanılan asit ve solvent kimyasalları bulunduğu tespit edildi. Bir başka zaman Bartın’dan gelen haberlerde, bir okula ait labaratuvar malzemelerinin taşınması sırasında, kırılan kimyasal maddelerin karışarak tepkimesi sonucu zehirlenen görevli memur hastaneye kaldırıldı. Diğer bir zehirlenme haberi ise İstanbul Ataşehir’den geldi. Olay, bir kuru temizleme dükkanında yaşandı. Makinenin kazanında bulunan kimyasalların taşınması sırasında oluşan buhardan dolayı, çalışanlar zehirlenerek acil servise kaldırıldı. Yardıma gelenlerin de gerekli önlemleri almadan içeri girmeleri, aynı şekilde kimyasal maddeye maruz kalarak zehirlenmelerine sebep oldu.
Avrupa ülkelerine kıyasla ülkemizde daha sık meydana gelen bu tür kazalar, kimyasalların depolanması, taşınması, yüklenmesi, paketlenmesi vb konularının ne kadar önemli olduğunu açık bir şekilde gözler önüne sermektedir. 2010 yılında dahil olduğumuz Tehlikeli Malların Karayolu ile Uluslararası Taşımacalığına İlişkin Avrupa Anlaşması (ADR) ‘nın önemi daha iyi anlaşılmakta ve firmaların ilgili mevzuat dolayısıyla, birlikte çalışacabilecekleri ve kendilerine yol gösterecek yetkili danışmanlık şirketi arayışları devam etmektedir. ADR, tehlikeli maddelerin kamuya açık karayolu ile taşınırken,insan ve çevre sağlığına zarar vermeden güvenli bir şekilde taşınmasını sağlayan bir yönergedir. Bu yönerge kapsamında, taşıma faaliyetlerinde bulunan gönderen, dolduran, alıcı, yükleyen, boşaltan, ambalajlayan, taşıyan işletmeler ile tehlikeli madde taşıyan her türlü aracın operatör ve sürücülerinin sorumluluk, yükümlülük ve çalışma koşulları da belirlenmiştir.
Tehlikeli maddeler ile iştigal eden firmalar, işleyişin hangi ayağında bulunuyorlarsa, mevzuatın kendilerini ilgilendiren kısımları ile ilgili yükümlülüklerini yerine getirmek zorundadırlar. Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanlığı kuruluşları, her bir işletme için, yapılan işin türüne göre gerekli çalışmaları yaparak hem firma çalışanlarının hem de kamusal alan ve çevrenin güvenliği için danışmanlık hizmeti sunmaktadırlar.
Bir tehlikeli maddenin paketlenmesi aşamasında nelere dikkat edilmesi, hangi ambalajların kullanılması, pakette hangi işaretlerin olması gerektiği, depolanması sırasında yapılacaklar, yükleme esnasında neler yapılması gerektiği, taşımada kullanılan aracın tehlikeli madde taşımak için gerekli donanıma sahip olup olmadığı veya doğru uyarı işaret ve levhaların kullanılıp kullanılmadığı gibi tüm konular ADR mevzuatında belirlenmiştir. Buna göre tehlikeli maddeler ile uğraşan firmalar, hizmet aldıkları yetkili tehlikeli madde güvenlik danışmanlığı kuruluşlarının uzmanlığı sayesinde, tehlikeyi bertaraf etmek adına önemli bir desteğe sahip olmaktadırlar.
Tehlikeli maddelerin insan sağlığı ve çevre açısından zararlarını yok etmenin uzun yıllar alabileceği düşünüldüğünde her bir kurum ve kuruluşun üzerine düşen sorumluğu tam olarak yerine getirmesi, bilinçli ve özverili davranması gerekmektedir.
Şehzade Oğuz Cabbar
TMGD